Voice from Bangkokians
กรุงเทพรถติด
ปัญหาใหญ่ที่แก้ไม่หายซักที ไม่ว่าจะกี่สิบปีของกรุงเทพมหานคร ถ้าถามพร้อม ๆ กัน 100 คน ก็อาจจะ 99 คนเลยทีเดียวที่จะตอบว่า “รถติด”
ไม่ว่าจะทำถนนก็แล้ว สร้างสะพานข้ามแยกก็แล้ว รถก็ยังเนืองแน่น ซึ่งก็ตามมาด้วยปัญหาวิถีชีวิตไปจนถึงปัญหามลพิษในเมืองอีกมากมายนับไม่ถ้วน แล้วก็ยังไม่แน่ใจมาถึงทุกวันนี้ว่า ทำไมรถยังติดอยู่
จริง ๆ แล้ว ถ้าเราตั้งใจแจกแจงดี ๆ สาเหตุของรถติดในกรุงเทพนั้นอาจจะมาจากเรื่องง่าย ๆ ไม่กี่ประการ แต่แก้ยาก พูดแบบเท่ห์ ๆ คือ มันเป็นปัญหาเชิง “โครงสร้าง” ของเมืองและผู้คนนั่นเองที่ทำให้ผู้คนต่างต้องหัวเสียกันบนท้องถนนไม่เว้นแต่ละวัน
เริ่มแรกก็ต้องบอกว่า ขนส่งมวลชนในกรุงเทพไม่มีประสิทธิภาพ ในเมืองที่มีประชากรมหาศาลมากกว่า 5 ล้านคน กรุงเทพมหานครไม่มีรถเมล์ที่ตรงเวลาและทั่วถึง (แน่ละ ก็มาจากปัญหารถติดซ้ำเข้าไปอีกที) การเชื่อมต่อจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่งในกรุงเทพมหานครไม่ใช่เรื่องง่ายเลย ไล่ตั้งแต่รถเมล์ไม่เป็นระเบียบ ป้ายรถเมล์ไม่ได้รับการจัดระเบียบให้เรียบร้อย พนักงานขับรถไม่มีประสิทธิภาพพอ (และไปสร้างให้เกิดปัญหาจราจรซ้ำอีกแบบรู้ ๆ กันอยู่) พอผู้คนหันไปใช้การโดยสารทางเลือกอย่าง “รถตู้” ก็ขนคนได้ไปทีละไม่มาก กลายเป็นต้องใช้รถตู้จำนวนมาก รถก็ล้นถนนอีก บ้างก็เห็นว่ารถตู้มันลำบาก ก็ซื้อรถมันซะเลย ไปกันใหญ่
ที่สำคัญคือกรุงเทพมหานครของเราวางระบบ “ราง” ช้าไป ทั้งที่เป็นที่เห็นกันอยู่ชัด ๆ เห็นกันจากที่เสียงบประมาณไปละลายเล่นเพื่อดูงานประเทศที่ระบบรางเข้มแข็ง เช่นจีน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ แม้กระทั่งอินเดีย กว่าจะคิดกันได้ว่าต้องสร้าง ระบบราชการก็พึ่งจะขยับตัวกันในไม่กี่สิบปีที่ผ่านมานี่เอง ขยับตัวกันในวันที่รถมันเต็มถนนไปหมดแล้ว พอจะสร้างก็ต้องเบียดถนนเข้าไปอีก ก็ยิ่งไปกันใหญ่
ลองนึกกันดูว่า ระบบรางอย่างรถไฟ คิดดูว่าถ้าเราเอาอย่างนครโตเกียวตั้งแต่แรก เราจะช่วยเหลือการจราจรบนท้องถนนได้มากมาย จากสถิติในปี 2018 มีคนใช้ระบบรางในโตเกียวถึง 7.5ล้านคน นั้นหมายถึงว่ามีความเป็นไปได้ที่จะลดรถบนถนนนับล้านคัน กับกรุงเทพที่มีประชากรหลัก 5 – 10 ล้านคน (10% ของโตเกียว) ถ้าทุกคนหันมาใช้รถไฟได้ซักวันละ 2-3 แสนคน เราจะลดปริมาณรถบนถนนได้มากแค่ไหน
ขอแค่ให้มันทั่วถึงเถอะรถไฟฟ้า ใครก็ยินดีใช้ และแม้ว่าจะกำลังเร่งสร้าง รถไฟฟ้าและระบบรางในกรุงเทพมันตอบโจทย์หรือยัง ทุกคนก็ลองให้คำตอบในใจดู
อีกเหตุที่ทำให้กรุงเทพรถติดก็คงหนีไม่พ้น “ผังเมือง” ซึ่งก็พูดไปแล้วในตอนก่อนหน้า ว่ามีเมืองใหญ่ที่ไหนอีกบ้าง ที่เอาย่านธุรกิจ ซ้อนอยู่กับย่านที่พักอาศัยขนาดใหญ่ และล้อมด้วยย่านธุรกิจอีกที แล้วล้อมด้วยย่านอุตสาหกรรม ก่อนที่รอบนอกจะเป็นย่านที่อยู่อาศัย
แล้วแบบนี้ รถจะไม่ติดได้ไง คนก็สัญจรซ้อนวงรอบเมืองอย่างแออัด จะหันไปหารถเมล์ รถไฟฟ้า ก็ไม่ตอบโจทย์การเดินทางอีก ลองนึกกันว่า ถ้าบ้านอยู่บางขุนเทียน จะไปทำงานพระราม9อย่างไร เอาถ้าขับรถบนถนนโล่ง ๆ ก็ไม่เท่าไหร่นัก แต่ถ้าไม่มีรถส่วนตัว ต้องใช้ขนส่งมวลชน จะไปยังไง ระหว่างที่เขียนอยู่นี่ก็นึกไม่ออก
ชีวิตคนกรุงเทพก็เลยต้องมาอ่อนล้ากันบนท้องถนนนี่เอง
เมืองเดินไม่ได้ ก็เป็นสาเหตุสำคัญเช่นกันที่ทำให้รถล้นถนนในกรุงเทพมหานคร คำว่าเมืองเดินไม่ได้ หมายถึงว่า เป็นการยากมากที่ผู้คนจะสัญจรไปมาด้วยทางเท้า จากที่หนึ่ง ไปอีกที่หนึ่ง แม้ว่าจะไม่ไกลก็ตาม แต่ทำไมกันละ
ว่ากันข้อแรก ๆ คือมันเป็นจุดอ่อนทางภูมิศาสตร์ กรุงเทพมันไม่ใช่เมืองที่เราจะเดินทอดน่องได้แบบโซลหรือลอนดอน เพราะอากาศร้อน เหนียวเหนอะหนะไปหมด เดินใกล้ ๆ ก็เหงื่อแตกแล้ว ดังนั้นหารถนั่งมันเลยสบายกว่า ซึ่งก็ต้องยอมรับข้อนี้ว่าเราย้ายแผ่นดินไทยไปอยู่แถบเมืองหนาวไม่ได้ ดังนั้นอากาศจึงเป็นอุปสรรคต่อการเดิน
อีกข้อที่ทำให้เมืองเดินไม่ได้ ก็มาจากปัญหาทางเท้านั่นเอง ซึ่งก็พูดไปจนพรุนหมดแล้วว่า ทางเท้าในกรุงเทพยังจัดการไม่ได้ แล้วใครจะเดินได้ เดินไปก็เสี่ยงเหยียบบนพื้นที่ปูไม่แน่นหนา น้ำกระเด็นใส่ เดินไปก็ต้องเบียดกับร้านแผงลอยอีก วุ่นวายไปหมด
เหตุสุดท้ายที่จะพูดถึงในวันนี้ อาจจะแทงใจดำใครหลาย ๆ คน นั่นก็คือว่า รถมันติดในกรุงเทพ ก็เป็นเพราะพวกเราทุกคนนั่นแหละที่ขับรถกันอย่างไม่มีระเบียบ ไม่เคารพกฎจราจร
หรือใครจะเถียงว่ากรุงเทพไม่มีคนเปิดเลนพิเศษ ถนนสามเลนพวกเล่นวิ่งไหล่ทางเป็นเลนที่สี่ เส้นทึบห้ามเข้าก็เบียดเข้า ไฟแดงก็ฝ่า ห้ามยูเทิร์นก็จะจอดยูเทิร์น เลนรถเมล์ก็ไปเข้า รถเมล์ก็ต้องแออัดรอเข้าป้าย รถก็จอดกันตรงที่ห้ามจอด ถนนสองเลน รถก็จอดมันไปซะสองเลย
นี่แหละ เรื่องง่าย ๆ ที่ทำกันจนชิน ทำไปแล้วปากก็บ่นรถติดไป บ่นรถติดอยู่พร้อม ๆ กับไปแซกเบียดขึ้นสะพานข้ามแยกตรงปลายทางที่รถเขาต่อคิวกันมาดี ๆ
ทั้งหมดนี้คือปัญหาโลกแตกอันนำมาสู่รถติดในกรุงเทพมหานคร ซึ่งวิธีแก้ก็รู้กันอยู่เต็มอก อยู่ที่ว่าจะแก้กันหรือไม่ก็เท่านั้นเอง
ดังนั้น ก็หวังว่ากรุงเทพเมืองฟ้าอมรของเราจะรถไม่ติดเข้าในซักวันเถอะนะ!
Commenti